Vài nét về bệnh atopy

Bệnh atopy chỉ xảy ra ở người, thậm chí chỉ có ở một số cá thể. Cơ địa và di truyền rõ ràng có một vai trò rất quan trọng.

Lịch sử bệnh atopy

Bệnh được biết từ rất lâu, đa dạng , hầu như biểu hiện ở mọi cơ quan, tùy từng cá thể ( da, mũi, hô hấp, tiêu hóa,…). Về sau nhiều đặc điểm sinh học được bổ sung thêm, đó là sự xuất hiện theo đợt xen vào khoảng thời gian hoàn toàn bình thường.

Cơn xuất hiện bất ngờ, thoái lui đột ngột nhưng sẽ tái diễn.

Triệu chứng biểu hiện ở nhiều cơ quan khác nhau. Nhưng triệu chứng chung vẫn là: mẩn ngứa, phù, tiết dịch, co cơ trơn.

Ngoài ra còn có các triệu chứng như là: tăng bạch cầu ái toan ở máu và ở dịch tiết đồng thời tăng sinh histamin trong máu.

Bệnh atopy mang tính chất gia đình rõ rệt. Các thuốc ức chế miễn dịch, thuốc kháng histamin làm giảm triệu chứng nhưng không khỏi hẳn.

Yếu tố gây bệnh là: chất có tính kháng nguyên tùy cơ địa.

Sự phát hiện dị nguyên

Dựa vào phản ứng praunitz-kusner:

Kussner bị dị ứng với cá, praunitz bị dị ứng với phấn hoa. Họ dùng huyết thanh của mình để tiêm lên da người kia.sau 30p nếu tiêm huyết thanh đặc hiệu vào chỗ tiêm huyết thanh sẽ gây được phù, ngứa ten một nền đỏ.ngày nay người ta hiểu nó được dùng để tìm kháng nguyên gây atopi, tránh được  phản ứng mạnh đôi khi xảy  ra, nếu dùng chính da người bệnh.

Cơ chế bệnh sinh của atopy:

Kháng nguyên vào cơ thể bằng con đường tự nhiên (da , niêm mạc)

Thuộc phản ứng quá mẫn typ 1:

Khi tiếp xúc với kháng nguyên lần 1: kháng nguyên kích thích cơ thể sinh ra kháng thể: cụ thể kích thích tế bào lympho B sản xuất tế bào trí nhớ, kích thích tương bào sản xuất ra IgE.

Khi kháng nguyên tiếp xúc với cơ thể lần 2: Kháng nguyên tạo cầu nối lên kết chéo giữa các IgE, làm thay đổi tính thấm màng tế bào mast và bạch cầu ái kiềm gây thoát bọng, giải phóng các hóa chát trung gian như : histamin, serotonin, acetylcholyl. Làm tăng tính thấm màng tế bào, co cơ trơn khí phế quản và ruột.

Biểu hiện bệnh atopy:

Chứng sốt mùa: sốt, viêm  mũi, nếu có nhiễm khuẩn thì sinh mủ.

Rối loạn tiêu hóa: đau bụng, ỉa lỏng

Hen atopy: các kháng nguyên thường là phấn hoa, long, da, tóc,… Biểu hiện bệnh thường co thắt khí phế quản, bạch cầu ái toan tăng, tăng tiết dịch.

Mày đay: da xuất hiện mảng đỏ, dày, ngứa. nếu gãi thì lan rộng, nếu chờm nóng thì giảm bớt.mất đi  rồi xuất hiện lại sau vài ngày.

Vết chàm atopi: da dày, đỏ, ngứa, có các nốt nhỏ li ti, dễ vỡ nếu xây xát hoặc bội nhiễm vi khuẩn. Rất khó mất, đôi khi đến tuổi dậy thì rồi vẫn chưa biến mất.