Tác dung cần biết của thuốc Paracetamol
Paracetamol ( hay còn gọi là acetaminophen hay N – acetyl – p – aminophenol) là một chất chuyển hóa có hoạt tính của phenacetin, đây là một loại thuốc giảm đau – hạ sốt hữu hiệu có thể thay thế cho thuốc aspirin, tuy vậy khác với aspirin, thuốc paracetamol không có hiệu quả trong việc điều trị triệu chứng viêm.
Contents
Chỉ định của thuốc
Paracetamol được dùng rộng rãi trong việc điều trị các chứng bệnh đau và sốt do mọi nguyên nhân từ thể nhẹ đến thể vừa.
Các trường hợp đau:
Thuốc Paracetamol được dùng để giảm đau tạm thời trong việc điều trị các chứng đau thể nhẹ và thể vừa. Thuốc có hiệu quả tốt nhất là giúp làm giảm đau cường độ thấp có nguồn gốc không phải là đau trong nội tạng.
Paracetamol không có tác dụng trong việc điều trị bệnh thấp khớp. Paracetamol là một loại thuốc có thể dùng để thay thế cho salicylat để giúp làm giảm đau nhẹ hoặc giúp làm hạ sốt.
Các trường hợp sốt
Paracetamol thường được dùng để giúp làm hạ thân nhiệt ở những người bệnh nị sốt, khi sốt có thể có hại hoặc khi hạ sốt, người bệnh sẽ cảm giác thấy dễ chịu hơn. Tuy vậy, liệu pháp hạ sốt nói chung thường không đặc hiệu, không ảnh hưởng đến tiến trình điều trị của bệnh cơ bản có thể làm che lấp đi tình trạng bệnh của người bệnh.
Chống chỉ định của thuốc
Người bệnh nhiều lần thiếu máu hoặc người bệnh có bệnh tim, bệnh phổi, bệnh thận hoặc bệnh gan.
Người bệnh bị quá mẫn với paracetamol.
Người bệnh do thiếu hụt enzym glucose – 6 – phosphat dehydro-genase.
Thận trọng khi dùng thuốc
Paracetamol tương đối không độc grong khi dùng liều thuốc ở liều điều trị. Ðôi khi có những phản ứng da bao gồm ban dát nổi mẩn sần ngứa và nổi mày đay; những phản ứng mẫn cảm khác có thể bao gồm phù thanh quản, gây phù mạch, và những phản ứng kiểu phản vệ có thể ít khi xảy ra. Giảm tiểu cầu, giảm bạch cầu, và gây giảm toàn thể huyết cầu đã xảy ra với việc sử dụng những thuốc là những dẫn chất p – aminophenol, đặc biệt khi dùng kéo dài với liều lớn. Tình trạng làm giảm bạch cầu trung tính gây nổi ,ban xuất huyết giảm tiểu cầu đã xảy ra khi dùng thuốc paracetamol. Hiếm gặp tình trạng gây mất bạch cầu hạt ở những người bệnh đang dùng thuốc paracetamol.
Người bị chứng phenylceton – niệu ( có nghĩa là, người bệnh thiếu hụt gen xác định tình trạng của phenylalanin hydroxylase) và người bệnh phải hạn chế lượng phenylalanin đưa vào cơ thể thì cần phải được cảnh báo là một số chế phẩm paracetamol nếu chứa chất aspartam, sẽ có thể chuyển hóa trong dạ dày – ruột thành phenylalanin sau khi uống.
Một số dạng thuốc của paracetamol có trên thị trường hiện nay có chứa sulfit có thể gây ra các phản ứng kiểu dị ứng, bao gồm cả sốc phản vệ và những cơn hen đe dọa tính mạng hoặc ít nghiêm trọng hơn ở một số người quá mẫn. Không biết rõ tỷ lệ chung về quá mẫn với chất sulfit trong dân chúng nói chung, nhưng nói chung là khá là thấp; thông thường sự quá mẫn như vậy có vẻ thường gặp ở những người bệnh bị bệnh hen nhiều hơn,
Uống nhiều rượu có thể gây ra làm tăng độc tính đối với gan của paracetamol; nên tránh hoặc hạn chế uống rượu khi dùng thuốc.
Thời kỳ đang mang thai
Hiện nay chưa xác định được tính an toàn của loại thuốc paracetamol dùng khi thai nghén liên quan đến các tác dụng không mong muốn có thể có đối với sư phát triển của thai nhi . Do đó, chỉ nên dùng paracetamol ở những người mang thai khi thật sự rất cần thiết.
Thời kỳ đang cho con bú
Nghiên cứu ở những người mẹ đang dùng paracetamol và đang cho con bú, không thấy có các tác dụng không mong muốn ở trẻ nhỏ đang trong thời gian bú mẹ.
Tác dụng phụ của thuốc;
Ít gặp các trường hợp như :
Da: nổi ban
Dạ dày – ruột: nôn, gây khó chịu gây buồn nôn
Huyết học: Rối loạn tạo máu (giảm bạch cầu trung tính, làm giảm toàn thể huyết cầu, giảm bạch cầu), gây ra thiếu máu.
Thận: Gây bệnh thận, gây độc tính với thận khi lạm dụng thuốc dài ngày.