Thuốc chống nấm Fluconazol.

Fluconazol là loại  thuốc đầu tiên của nhóm thuốc tổng hợp triazol có tác dụng chống nấm.

Chỉ định của thuốc.

Fluconazol là loại thuốc  được dùng  trong việc điều trị các bệnh  do nấm Candida gây ra ở miệng – họng, ỏe thực quản  nhiễm nấm ở âm hộ – âm đạo,Ngoài ra thuốc còn được dùng để phòng các bệnh nhiễm nấm trầm trọng như nhiễm nấm Candida, , nấm  Histoplasma, ở những  người bệnh nhiễm HIV. Thuốc cũng được dùng để chữa viêm màng não do  chủng Cryptococcus neoformans,  và dùng để chữa  các bệnh nấm do , Coccidioides immitis, Blastomyces và các bệnh  Histoplasma.

Fluconazol cũng dùng để dự phòng nhiễm nấm Candida cho những  người đang  ghép tủy xương đang điều trị bằng hóa chất hoặc tia xạ.

Chống chỉ định của thuốc

Người quá mẫn với fluconazol hoặc với bất kỳ một tá dược nào trong thành phần của thuốc.

Thận trọng khi dùng thuốc

Thận trọng ới người bị suy chức năng thận hoặc gan.

Trong thời kỳ mang thai

Ðến nay còn chưa có các nghiên cứu đầy đủ và có các  kiểm soát chặt chẽ về việc dùng fluconazol cho  những người mang thai. Nhưng cũng đã có thông báo về  gây dị dạng bẩm sinh tại nhiều bộ phận ở trẻ có mẹ dùng fluconazol liều cao ( liều 400 – 800 mg mỗi ngày) để điều trị bệnh nấm do Coccidioides immitis trong 3 tháng đầu  của thai kỳ

Thời kỳ đang  cho con bú

Fluconazol tiết vào sữa ở nồng độ tương tự như ở  trong huyết tương, do đó người đang cho con bú thì  không nên dùng loại  thuốc này.

Tác dụng phụ của thuốc

Thường gặp là

Gây buồn nôn, nôn,  gây đau bụng, ỉa chảy

Gây đau đầu, chóng mặt

Ít gặp là làm tăng nhẹ nhất thời transaminase và bilirubin huyết thanh  tăng từ 1,5 – 3 lần giới hạn trên của bình thường)

Gây nổi ban,  mẩnngứa.

Hiếm gặp là  làm tăng bạch cầu ưa eosin, gây  thiếu máu, gây  giảm bạch cầu, giảm bạch cầu trung tính, giảm tiểu cầu.

Làm tăng cao nồng độ transaminase trong huyết thanh  và cần phải ngừng thuốc.

Làm da bị tróc vảy (chủ yếu ở người bệnh AIDS và ung thư),  gây hội chứng Stevens – Johnson.

Liều lượng và cách dùng thuốc

Thuốc được dùng theo đường uống hoặc dùng theo  đường  truyền tĩnh mạch. Do  thuốc  có khả năng hấp thu nhanh và gần như hoàn toàn ở đường tiêu hóa nên liều uống thuốc hàng ngày cũng gần  bằng liều truyền tĩnh mạch. Nói chung chỉ nên  truyền tĩnh mạch fluconazol cho những  người bệnh không dung nạp hoặc không thể dùng thuốc bằng đường uống.

Chỉ truyền tĩnh mạch fluconazol một lần/ngày,  truyền với tốc độ truyền không quá 200 mg/giờ.

Với người lớn

Trường hợp bị  nấm Candida:

Miệng – hầu: Uống liều 50 mg,  nên  dùng một lần/ngày trong 7 đến 14 ngày hoặc dùng liều cao: Ngày đầu liều  200 mg, uống 1 lần; những ngày sau:  liều 100 mg/ngày,  nên uống 1 lần,  dùng trong thời gian ít nhất 2 tuần.

Thực quản: Giống như liều ở trên, nên  dùng  trong ít nhất 3 tuần và nên  dùng thêm ít nhất 2 tuần nữa sau khi hết  các triệu chứng.

Nấm âm hộ – âm đạo: Uống một liều duy nhất là  liều 150 mg.

Một số người bệnh bị nấm Candida đường niệu và màng bụng cần phải   dùng liều 50 – 200 mg/ngày.

Nấm toàn thân: Ngày đầu:  dùng liều 400 mg, uống 1 lần. Những ngày sau: dùng  liều  200 mg/lần/ngày, trong thời gian ít nhất 4 tuần và ít nhất 2 tuần nữa sau khi hết triệu chứng.

Với trẻ sơ sinh

2 tuần đầu sau khi sinh:  liều 3 – 6 mg/kg/lần;  cứ cách 72 giờ/lần.

Trẻ em

Ðiều trị: liều  6 mg/kg/ngày. Trong các trường hợp bệnh dai dẳng có thể cần tới  liều 12 mg/kg/24 giờ, chia làm 2 lần. Không được dùng quá liều  600 mg mỗi ngày.

Dự phòng: liều 3 mg/kg/ngày trong nhiễm nấm bề mặt và liều 6 – 12 mg/kg/ngày trong nhiễm nấm toàn thân.

Trường hợp viêm màng não do chủng  Cryptococcus:

Ngày đầu:  liều 400 mg, uống 1 lần. Những ngày sau: dùng  liều  200 – 400 mg/lần/ngày. Ðiều trị ít nhất  là 10 – 12 tuần sau khi cấy dịch não tủy và  cho kết quả âm tính.