Sử dụng quinin trong điều trị sốt rét như thế nào.

Quinin là alkaloid chiêt xuất từ vỏ cây canhkina được dùng điều trị sốt rét từ lâu và hiện vẫm đang là thuốc điều trị sốt rét quan trọng ở nước ta.

Tác dụng của thuốc,

Có tác dụng trên ký sinh trùng sốt rét:

Quinin , ít có tác dụng lên thể thoa trùng và tiền hồng cầu, có tác dụng chủ yếu là diệt nhanh thể phân liệt của chủng Plasmodium falciparum, P. ovale, P. malariae; , P. vivax.Quinin còn có tác dụng làm tăng ngưỡng nơi tiếp nối thần kinh vận động,  làm phong bế dẫn truyền xung động, do đó làm ngăn cản giải phóng ra acetylcholin.

Tác dụng củathuốc lên hệ cơ:

Quinin có tác dụng đối kháng  với physostigmin, , có thể gây suy hô hấp và rối loạn phát âm ở người bị bệnh nhược cơ. làm giảm trương lực cơ

Chỉ định của thuốc.

Trong bệnh sốt rét: Sốt rét thể nhẹ không  có biến chứng, sốt rét ác tính, sốt rét nặng, sốt rét có biến chứng.

Những bệnh do Babesia: Quinin dùng phối hợp với clindamycin để điều trị một số trường hợp  bị nhiễm ký sinh trùng Babesia microti.

Bệnh về  cơ: Muối quinin được dùng để  điều trị và đề phòng rối loạn cơ ở chứng co cứng cơ ở cẳng chân tư thế nằm ( chứng chuột rút cẳng chân ban đêm). Ðiều trị  bệnh tăng trương lực cơ bẩm sinh, teo cơ tăng trương lực.

Chống chỉ định của thuốc.

Người có tiền sử quá mẫn với quinin, hoặc quinidin,  Người Ù tai, viêm thần kinh mắt, có biểu hiện tan huyết. dị ứng với các đồ uống có chứa quinin làm gia vị.

Thận trọng khi dùng thuốc.

Người bệnh có rung nhĩ – thất, loạn nhịp tim ,người thiếu G6PD (glucose – 6 – phosphat – dehydrogenase) vì có thể gây ra tan huyết,,  người hạ đường huyết, suy thận. Cần theo dõi và giảm liều

Tránh dùng khi bệnh nhân  bị bệnh nhược cơ,  người có thai (trừ trường hợp bị sốt rét nặng, ác tính).

Cần dùng thận trọng với những người bệnh: Có biểu hiện quá mẫn, đặc biệt khi có các biểu hiện ở da, phù mạch, các triệu chứng về thị giác , thính giác..

Cần ngừng thuốc ngay nếu thấy biểu hiện triệu chứng tan huyết.

Khi mờ mắt hoặc đổi màu sắc khi nhìn hoặc ù tai do dùng thuốc sinh ra, có thể nguy hiểm khi đang  lái xe hoặc điều khiển máy móc.

Cần tiêm tĩnh mạch hoặc truyền chậm, tiêm bắp sâu và thay đổi vị trí tiêm.

Trong thời kỳ mang thai

Chỉ dùng quinin khi bị bệnh  sốt rét nặng, sốt rét  ác tính mà không có thuốc nào khác thích hợp để cứu tính mạng người bệnh.

Ở liều điều trị Quinin có thể gây ra xuất huyết giảm tiểu cầu ở mẹ và trẻ mới sinh, có thể: Quinin không gây những khuyết tật sau khi sinh, nhưng có thể làm tăng insulin và có thể gây hạ đường huyết nặng ở người mang thai.

Tác dụng phụ của thuốc

Ít gặp là:

Quá mẫn  với thuốc (hội chứng Canhkina) biểu hiện bằng các triệu chứng như  ù tai, giảm thính lực tạm thời, nhức đầu, buồn nôn…, mờ mắt hoặc rối loạn màu sắc.

Gây kích thích, mê sảng

Nôn, bị  đau bụng, ỉa chảy.

Khó thở, thở khó.

Liều lượng và cách dùng thuốc

Phải ngừng sử dụng quinin ngay khi thấy xuất hiện các triệu chứng tan huyết.

Chữa bệnh sốt rét:

Ở Việt Nam sốt rét chủ yếu do  chủng P. falciparum (khoảng 80%) một phần do  chủng P. Vivax (khoảng 20%)

Sốt rét thể không biến chứng dùng liều :

Người lớn: dùng  600 – 650 mg/1 lần; uống 3 lần trong 24 giờ, điều trị trong 7 ngày.

Trẻ em: dùng 10 mg/kg thể trọng/1 lần, dùng 3 lần trong 24 giờ, điều trị trong 7 ngày.