Nghiên cứu sàng lọc cây thuốc có tác dụng chữa bệnh

Tầm quan trọng của việc nghiên cứu cây thuốc

Từ xa xưa cây thuốc đã là được dùng để chữa bệnh cho con người. Số loài cây khoảng 500000 loài hiện nay mới nghiên cứu được khoảng 25000 loài kế cả chỉ mới nghiên cứu sơ bộ. Với tình trạng khai thác hiện nay nhiều loài đã bị tuyệt chủng hoặc có nguy cơ tuyệt chủng. Ở nước ta hiện nay có ít cây được sử dụng làm thuốc chỉ có khoảng mấy chục cây nếu không nghiên cứu sẽ bị tuyệt chủng và như thế thì sẽ không còn nguyên liệu để nghiên cứu và tạo ra thuốc mới được.

Các thuốc đang có trên thị trường hiện nay chỉ chiếm 25% có nguồn gốc từ cây cỏ nấm mốc. Các thầy thuốc ít tin tưởng vào sử dụng thuốc với cây cỏ từ dạng thô chưa được nghiên cứu sâu rộng. Cần nghiên cứu để chứng minh tác dụng của cây thuốc để từ đó các thầy thuốc tây y mới tin tưởng và dùng trong điều trị bệnh. Nghiên cứu nâng cao, hiện đại hóa các thuốc cổ truyền mới đảm bảo được tính an toàn và hiệu quả. Do môi trường sống thay đổi nhiều, ô nhiễm môi trường cây thuốc đã có một số đột biến di truyền và tính chất có thể khác với ngày xưa đã dùng. Vì thế cần phải nghiên cứu.

Cây thuốc có thể được chia làm hai loại lớn

Chưa thấy trong bất kì tài liệu văn thư cổ và tiến hành nghiên cứu thử nghiệm tác dụng sinh học lần đầu tiên

Đã được dùng từ lâu đời có ghi chép trong y văn cổ nhưng chưa được chứng minh về khoa học vì thế cần phải nghiên cứu và chứng minh tác dụng của các cây thuốc này.

Kết quả của nghiên cứu tùy thuộc vào điều kiện trình độ của nghiên cứu. Ở nước ta hiện nay điều kiện nghiên cứu còn giới hạn, phương tiện nghiên cứu chưa có, hoặc có nhưng chưa biết tạn dụng đúng cách hoặc khai thác đúng hết công dụng. Do vậy chúng ta nên lựa chọn nghiên cứu cái gì và nghiên cứu ở mức độ nào.

Mục tiêu nghiên cứu sàng lọc tác dụng ban đầu

Phát hiện ra một tác dụng nào đó của cây thuốc nghiên cứu để phát triển thành thuốc mới lưu hành trên thị trường.

Xác định phân tử thuốc có hoạt tính sinh học

Tối ưu hóa hoạt tính sinh học bằng cách thay đổi về cấu trúc hóa học của phân tử thuốc ban đầu cung cấp tính hợp lí cho việc sử dụng lâm sàng cây thuốc

Đôi khi không phát hiện tác dụng gì rõ nhưng khi qua nghiên cứu có thẻ phát hiện một số tác dụng dược lí nhất định để ta có cơ sở áp dụng

Các loại chương trình sàng lọc

Xây dựng một phương pháp nghiên cứu tác dụng dược lí tốt rồi sàng lọc thử với nhiều thuốc xem có tác dụng nào loại nào có tác dụng đó và mức độ tác dụng ra sao.

Sàng lọc một thuốc xem có những tác dụng dược lý gì: chiết xuất ra một dạng thuốc rồi thử với các tác dụng khác nhau để xem thuốc có những tác dụng gì và mức độ tác dụng đó ra sao tác dụng trực tiếp hay gián tiếp có cơ chế tác dụng ra sao.

Sàng lọc xem cấu trúc hóa học nào là có tác dụng.