Những dấu hiệu lâm sàng của bệnh nhồi máu cơ tim.
Contents
Nhồi máu cơ tim là bệnh gì?
Nhồi máu cơ tim (NMCT) là tình trạng tắc nghẽn đột ngột một hay nhiều nhánh động mạch vành gây thiếu máu và hoại tử vùng cơ tim được tưới máu bởi nhánh động vành đó.
Nhồi máu cơ tim (NMCT) là một cấp cứu nội khoa thường gặp tại các khoa cấp cứu và tim mạch, là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu tại các nước phát triển. Tại Mỹ, hàng năm có trên 1 triệu bệnh nhân nhập viện cấp cứu vì bệnh lý mạch vành cấp trong đó có đến 20.000-300.000 bệnh nhân tử vong vì nhồi máu cơ tim cấp.
Có thể gặp ở lứa tuổi trẻ hơn nếu có kèm các nguy cơ như dùng cocain, thừa cân, béo phì, đái tháo đường, tăng mỡ máu, stress, … và những người có tiền sử gia đình bị bệnh mạch vành.
Dấu hiệu lâm sàng bệnh nhồi máu cơ tim
Cơn đau thắt ngực
Là triệu chứng lâm sàng thường xuyên và có giá trị chẩn đoán cao. Cơn đau thắt ngực xảy ra với những đặc điểm sau:
– Hoàn cảnh xuất hiện: xuất hiện sau gắng sức, sau xúc cảm mạnh, nóng-lạnh đột ngột, khi có cơn tăng huyết áp, ngộ độc khí CO, dùng nhiều chất kích thích: rượu bia, thuốc lá, cocain… Cũng có khi cơn đau xuất hiện một cách tự nhiên mà không có yếu tố thuận lợi nào.
– Vị trí: đau bên ngực trái, sau xương ức hoặc vùng thượng vị trong trường hợp NMCT sau dưới.
– Tính chất: Đau thắt lại như bị bóp nghẹt, như đá đè hoặc như voi giẫm lên ngực. Cảm giác đau buốt giá và yên lặng.
– Hướng lan: hay gặp nhất là lan lên cánh tay, cẳng tay và tận hết ở ngón 4, 5 bàn tay trái. Có thể đau lan lên cổ, lên hàm gây triệu chứng cứng hàm, hay lan lên cổ gáy và đau nửa đầu trái. Trường hợp NMCT sau dưới hoặc thất phải, bệnh nhân có thể đau sau xương ức thốc xuống vùng thượng vị làm nhầm lẫn với bệnh lý dạ dày, tụy cấp tính. Cũng có thể đau không lan.
– Thời gian: trong NMCT cấp, đau liên miên, trên 20 phút, có thể kéo dài hàng giờ, không dứt cho đến khi được dùng thuốc giảm đau.
– Tần suất: có thể một cơn đau kéo dài hoặc nhiều cơn đau liên tiếp.
– Đáp ứng với điều trị: Nghỉ ngơi và dùng thuốc giãn vành đều không đỡ đau.
– Ở những thể trạng đặc biệt như người già suy kiệt, người tiểu đường lâu năm, tăng huyết áp cao lâu ngày không được điều trị… biểu hiện triệu chứng rõ rệt, bệnh nhân có thể không đau ngực mà chỉ mệt, choáng váng, ngất hoặc xỉu (NMCT thầm lặng).
Khám thực thể
Trong NMCT cấp, khám thực thể ít có giá trị chẩn đoán xác định, nhưng rất quan trọng để chẩn đoán phân biệt, phát hiện biến chứng, tiên lượng và theo dõi bệnh nhân. Những triệu chứng có thể gặp là:
– Khó thở, nhịp tim nhanh, rối loạn nhịp, tiếng tim mờ, tiếng ngựa phi, nhiều ran ẩm, ran rít, ran ngáy ở phổi trong trong suy tim trái cấp, phù phổi cấp, hen tim…
– Xuất hiện tiếng thổi mới ở tim do thủng thành tim, đứt dây chằng, cột cơ… Sau vài ngày có thể thấy tiếng cọ màng ngoài tim trong hội chứng Dressler (viêm màng ngoài tim sau NMCT)
– Mệt mỏi, mạch nhanh, huyết áp tụt, tiểu ít trong shock tim.
– Tăng huyết áp có từ trước hoặc phản ánh tình trạng tăng tiết cathecholamin do đau đớn, lo lắng.
– Phù, gan to, tĩnh mạch cổ nổi, tiểu ít trong NMCT thất phải.
