Nhồi máu cơ tim là bệnh gì? Nguyên nhân dẫn đến bệnh này?
Nhồi máu cơ tim (NMCT) là một cấp cứu nội khoa thường gặp tại các khoa cấp cứu và tim mạch, là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu tại các nước phát triển. Tại Mỹ, hàng năm có trên 1 triệu bệnh nhân nhập viện cấp cứu vì bệnh lý mạch vành cấp trong đó có đến 20.000-300.000 bệnh nhân tử vong vì nhồi máu cơ tim cấp. Tại Pháp, hàng năm có khoảng 120.000 bệnh nhân NMCT cấp trong đó khoảng 50.000 bệnh nhân tử vong.
NMCT có tỷ lệ tử vong và di chứng cao, đặc biệt ở giai đoạn cấp. Một nửa tử vong trước khi đến bệnh viện, 10% chết tại bệnh viện và 10% chết trong vòng 1 năm sau đó. Hiện nay, tỷ lệ tử vong do NMCT đã giảm xuống dưới 7% (trước đây trên 30%), đó là nhờ sự ra đời đơn vị chăm sóc mạch vành (CCU) và các biện pháp điều trị cơ bản là thuốc tiêu sợi huyết và can thiệp động mạch vành cấp cứu. NMCT đa số gặp ở nam, từ 40-70 tuổi. Người trên 70 tuổi thì không có sự khác biệt về tỷ lệ mắc giới, thường gặp nhất ở lứa tuổi trên 45. Có thể gặp ở lứa tuổi trẻ hơn nếu có kèm các nguy cơ như dùng cocain, thừa cân, béo phì, đái tháo đường, tăng mỡ máu, stress, … và những người có tiền sử gia đình bị bệnh mạch vành
Định nghĩa bệnh
NMCT là tình trạng tắc nghẽn đột ngột một hay nhiều nhánh động mạch vành gây thiếu máu và hoại tử vùng cơ tim được tưới máu bởi nhánh động vành đó
Nguyên nhân gây bệnh
– Chủ yếu do nứt vỡ các mảng vữa xơ dẫn đến hình thành huyết khối gây tắc nghẽn động mạch vành.
– Do yếu tố gây tắc mạch di chuyển từ nơi khác đến: huyết khối từ buồng tim bắn lên (huyết khối nhĩ trái trong hẹp hai lá, huyết khối thất trái trong suy tim trái nặng…), cục sùi trong viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn…
– Ngộ độc CO, thiếu oxy gây co thắt mạch.
– Viêm nội động mạch.
– Dị dạng mạch hoặc túi phình mạch.
– Ngộ độc: Cocain, amphetamine, ephedrine do làm tăng hậu gánh và thúc tính cơ tim, do đó tawg nhu cầu tiêu thụ oxy cơ tim, đồng thời kèm theo hiện tượng co thắt động mạch vành.
Yếu tố nguy cơ
– Tuổi: < 70 tuổi.
– Giới tính: nam, phụ nữ đã mãn kinh.
– Nghiện thuốc lá, thuốc lào.
– Thừa cân, béo phì, vòng bụng lớn.
– Stress.
– Tăng mỡ máu.
– Đái tháo đường.
– Tăng huyết áp không được theo dõi và điều trị.
– Tiền sử gia đình có người bị bệnh mạch vành
Bệnh sinh gây bệnh
Nguyên nhân hay gặp nhất của NMCT là do nứt vỡ mảng vữa xơ làm lộ lớp nội mạc động mạch, các tế bào máu tiếp xúc với màng đáy gây ra hiện tượng kích tập tiểu cầu làm tiểu cầu ngưng tụ, mạng lưới fibrin hình thành giam giữ các tế bào hồng cầu tạo thành huyết khối, huyết khối lớn sẽ bít tắc toàn bộ lòng mạch vành. Nếu mạch vành bị tắc nghẽn hoàn toàn trong vòng 4-6 giờ sẽ hoại tử cơ tim không hồi phục, nhưng nếu tái tưới máu được trong giai đoạn này thì có thể giảm được biến chứng và tỷ lệ tử vong cho bệnh nhân.
