NHỮNG ĐIỀU CẦN BIẾT VỀ TỔNG ĐIỀU TRA DÂN SỐ
- Tổng điều tra dân số là gì?
Tổng điều tra dân số là toàn bộ quá trình thu thập, xử lý, đánh giá, phân tích, xuất bản số liệu dân số học, kinh tế, xã hội tại một thời điểm xác định đối với toàn bộ dân số một nước hoặc một vùng xác định của một nước
Tổng điều tra dân số là một cuộc điều tra toàn bộ dân số của một nước hay một vùng ở một thời điểm xác định
- Tổng điều tra dân số có 4 đặc điểm sau:
- Điều tra từng người: liệt kê từng người với những đặc điêm xác định của họ: họ tên, tuổi, giới, nghề nghiệp.
- Tính toàn thể trong một vùng lãnh thổ: điều tra toàn bộ dân số của một nước hay 1 vùng lãnh thổ nhất định của một nước, khi tính toàn thể bị vi phạm thì cần phải đề cập đầy đủ trong báo cáo điều tra.
- Tính đồng thời:
- Số lượng và đặc điểm dân số của 1 nước luôn thay đổi theo thời gian vì vậy để xác định chính xác số lượng dân số và đặc điểm từng người thì điều tra dân số phải lấy theo mốc thời gian xác định gọi là thời điểm điều tra, chọn lúc nửa đêm ngày điều tra
- Kết thúc chậm nhất là vào 20/4 cùng năm
- Tính chu kì xác định
- Để so sánh thông tinh chỉ tiêu văn hóa kinh tế xã hội.. cần tổ chức cuộc điều tra dân số cách đều nhau
- Nếu cuộc điều tra dân số cách nhau 5 năm, 10 năm, thì việc phân tích theo thế hệ sẽ dễ dàng hơn, kết quả điều tra trình bày dưới dạng thuận tiện nhất.
- Nội dung cuộc tổng điều tra dân số
Nội dung phụ thuộc vào mục đích các cuộc tổng điều tra và nguồn lực dành cho các cuộc điều tra.
Các chỉ tiêu quy định cho một cuộc tổng điều tra dân số được thiết kế một cách cân đối giữa nhu cầu số liệu và nguồn lực dành cho tổng điều tra dân số.
Việc lựa chọn chỉ tiêu cho một cuộc tổng điều tra dân số phụ thuộc nội dung đã thu thập trong cuộc điều tra trước đó, những thông tin đưa ra trong cuộc tổng điều tra thường là
- Thông tin về dân số ( quy mô, giới tính, lứa tuổi, tình trạng hôn nhân…)
- Thông tin về văn hóa xã hội ( quốc tịch, dân tộc, tôn giáo, trình độ học vấn..)
- Thông tin về kinh tế ( nghề nghiệp, chuyên môn, việc làm..)
Theo liên hợp quốc một cuộc tổng điều tra dân số phải đảm bảo thông tin:
- Tổng số dân
- Giới tính, tuổi, tình trạng hôn nhân
- Nơi sinh, quốc tịch
- Tiếng mẹ đẻ, trình độ học vấn
- Tình hình knh tế
- Nơi cư trú( thành thị nông thôn)
- Quy mô và cấu trúc gia đình
- Tình hình sinh đẻ
Khi lựa chọn nội dung cuộc tổng điều tra dân số cũng cần chú ý đến khả năng đáp ứng nhân dân với thông tin: có phức tạp không, có phù hợp với phong tục tập quán nhân dân không, phù hợp với dự kiến tổng hợp thông tin không.
